Oyun Çocuğunun Beslenme Özellikleri (Beslenme sf: 48)

 Çocuk gelişimi dönemleri içerisinde 1-6 yaş, oyun dönemi olarak adlandırılmaktadır.

Süt çocuğuna oranla bu dönem çocuklarında büyüme hızı daha yavaştır. Dik durma ve

yürüme becerileri geliştiği için hareket fazladır. Bilindiği gibi çocuklarda beyin gelişiminin

1/3'ü anne karnında, geriye kalanı 5 yaşına kadar tamamlanır. Beyin hücreleri yapıldıktan

sonra yenilenmediği için gelişme döneminde yeterli besin sağlanmazsa meydana gelen

bozukluklar ömür boyu devam eder.

Sosyal, duygusal ve zihinsel gelişimin hızlı olduğu bu dönem üzerinde yeterli, dengeli

ve düzenli beslenmenin etkisi büyüktür. Oyun çocuklarında belirgin bir gelişim eksikliği

görülmese de, klinik bulgular 1-6 yaş çocuklarında beslenme bozukluğu bulgularına çok

sık rastlandığını göstermektedir. Çocuk beslenmesi ile ilgili olarak yapılan birçok

araştırmada yeni beslenme alışkanlıklarının kazanıldığı, yeni besinlerle tanışıldığı bu

dönemin beslenme bozukluğu riski en yüksek grup olarak değerlendirilmektedir.

0yun çocuğu beslenmesinde temel ilke; büyüme ve gelişme özelliklerine uygun çeşit,

miktar ve kıvamındaki besinleri seçerek karşılamak; iyi beslenme alışkanlıkları

kazandırmaktır. Bu bakımdan çocukların yemek yeme alışkanlığını kazanmasında ailedeki

büyüklerin özellikle de annenin tutumunun çok önemli bir yeri vardır. Çocuk büyüklerin tutumundan etkilenir. Sofrada çocuğun yanında yemeklerin hep iyi olduğu söylenmeli,

huzursuzluk çıkarmamalıdır. Çocuğun şiddetle yemek istemediği yiyecekleri vermekte ısrar

etmek doğru değildir. Yemek yeme konusunda çocuk ile büyükler arasında meydana gelen

anlaşmazlıklar; annelerin belli saatlerde ve fazla miktarda yiyecek yedirme isteklerinden

kaynaklanır. Anneler çocuklarını başka çocuklarla kıyaslarlar. Çocuklar arasında bireysel

farklılıklar olduğu unutulmamalıdır. Yemek sofrası pazarlık ve savaş meydanı olmamalıdır.

Çocuğun yeterli ve dengeli beslenmesinde ekonomik olanaksızlıklar bazı kısıntıları

zorunlu kılabilir. Bu durumda kısıntı besin değeri az olan yiyeceklerde yapılmalıdır. Gazoz, şeker,

sakız, çikolata vb. yiyeceklerin hem besin değeri yoktur, hem de sağlığa zararlıdır. Bunlara

verilecek para yumurta, süt, yoğurt gibi yiyeceklere ayrılabilir. Ayrıca hamur işleri ve yağlardan

da kısıntı yapılabilir.

Ailenin geliri düştükçe, bitkisel kaynaklı besinlerle beslenme oranı arttıkça, demir

eksikliği anemisi yaygın olarak görülmektedir. Uzun süreli görülen demir eksikliği anemisi

okul öncesi çocuklarda yaygındır. Bu tip çocukların mental ve motor gelişim

fonksiyonlarının yavaşladığı dikkati çekmektedir. Demir içeren gıdaların diyete ilave

edilmesi ile hemoglobin düzeyi tekrar yükseltilebilir.

Çocuğun önüne daima yaşına uygun gıdalar verilmelidir. Reddedilen gıdalar azar azar

verilerek alıştırılmalıdır. Ailenin sofra düzeni, yeme alışkanlığı çocuğu etkiler. Her cins

gıdaya sofrada yer verilmelidir.

Bu dönemde beslenmede en önemli sorunlar çocukların yanlış beslenme alışkanlığı

kazanmalarına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Bu durum özellikle malnütrisyon dediğimiz

yetersiz ve dengesiz beslenmeye yol açmaktadır.

Anneler, çocuklarının günlük besin ihtiyaçlarını bilmediklerinden ve beslenmeyi

karın doyurma olarak düşündüklerinden çocuğu genellikle tek tip besinlerle beslemekte veya

besin değeri düşük olan besinleri vererek ihtiyacını karşılamasına engel olmaktadır. Bunun

sonucu çocukta büyüme ve gelişme yavaşlamakta ve durmaktadır. Hatta bazen kazandığı

ağırlığı bile kaybedilmektedir. Bu yaşlardaki yetersiz ve dengesiz beslenme durumunda

fiziksel gelişimin yanı sıra zekâ gelişimi ve öğrenme yeteneklerinin de olumsuz yönde

etkilendiği görülmektedir. Daha sonraki yaşlarda çocukların fiziksel gelişimleri beslenme

durumlarının iyileştirilmesi ile biraz da olsa düzelebildiği halde mental gelişimlerindeki

bozukluğun yeterli ve dengeli beslenen çocukların düzeyine erişemediği görülmekte ve bu durum okul çağında da kendisini göstermektedir.