Çocukları Tanımada Kullanılan Teknikler (Ruh Sağlığı sf: 24, Araştırma)

TANIMA TEKNİKLERİ

1. Gözlem, Anektod
2. Vaka incelemesi
3. Görüşme (Mülakat)
4. Projektif teknikler
5. Cümle tamamlama testi
6. Tematik algı testi
7. Değerlendirme ölçeği

1-Gözlem, Anektod : Çocukların doğal bir ortamda belli bir amaca yönelik olarak sistemli, planlı gözetlenmelerinin sonucu objektif olarak kaydetme yolu ile bilgi toplamadır.

Gözlem çoğu zaman günlük etkinlikler sırasında yapılır. Gözlem sonuçlarının hemen kaydedilmesi için kullanılması kolay bir tekniğin önceden belirlenmesi şarttır. Bunun için hazır bazı formlar kullanılacağı gibi öğretmen kendisi de form geliştirebilir. Gözlem sonuçları en kolay ve objektif olarak ölçekler kullanılarak kaydedilebilir.

Bu formlar dışında öğretmenler beklenmedik bir durumla karşılaştıklarında tarihi ve saati yazarak olayı olduğu gibi kaydedip, çocuğun dosyasına koymalıdırlar.

2-Vaka İncelemesi : Eğitimde ve psikolojide çok kullanılan bir inceleme yöntemidir. Bu yöntemin kullanılmasında gözlemden de yararlanılır. Genel olarak uyum sorunları olan kişileri tanımak ve uyumsuzluklarının nedenlerini ortaya çıkarmak için kullanılır.

Vaka incelemesi çocuklarda görülen çeşitli uyum sorunlarını gidermede oldukça başarılı bir yöntem olarak kabul edilmektedir. Ancak, bu inceleme işini uzman kişiler yapar. Fakat, öğretmenler de bu işi yapabilir.

3-Görüşme : Okul öncesi kurumlarda görüşme çocuk hakkında bilgi toplamak amacı ile ana-babayla yine planlı ve sistemli bir şekilde yapılır. Görüşme isteği ana-babadan veya öğretmenden gelebilir. Her iki halde de bu işi ayaküstü değil, iki tarafında uygun bulduğu bir zamanda ayrı bir odada ve sakin bir ortamda yapılmalıdır. Görüşme yoluyla çocuğun okul dışındaki yaşantısı hakkında fikir sahibi olunacağından veliye konuşma fırsatı vermeli ve iyi bir dinleyici olunmalıdır.

Görüşmede standart formlar kullanmak çok zaman mümkün değildir. Her çocuğun Her çocuğun özel durumu vardır. Bundan dolayı da her görüşme başka amaçla yapılmaktadır ve soruların da buna uygun olarak hazırlanması gerekir.

4-Projektif Teknikler : Kişinin iç dünyası ve dolayısı ile kişiliği ile ilgili daha ayrıntılı bilgi edinmek için kullanılan tekniklerdir. Kişiye belirsiz, eksik ve karmaşık uyaranlar verilerek, ondan bu özelliklerin tanımlamasını, anlam vermesi, belli bir düzene koyması, anlatması ve bunların kendisinde yarattığı duygu ve düşünceleri yansıtması istenir.

Cümle tamamlama testi : Kişiye başı veya sonu eksik, yarım bırakılmış cümleler verilir. Bu cümleleri o anda aklına gelen ilk sözcüklerle anlamlı bir şekilde tamamlaması istenir. Böylece o kişi hakkında bilinçli ya da bilinçsiz bazı duygu ve düşünceler elde edilir. Bu test genel olarak yüzeysel bir test olarak kabul edilir.

Tematik algı testi : Bu testin temelinde üzerinde siyah-beyaz resimler bulunan kartlar vardır. Kişinin özelliğine göre önceden seçilmiş kartlar gösterilir ve bunlara uygun bir hikaye anlatması istenir. Kişinin istekleri tutumları, davranışları, değer yargıları, duyguları ile açığa vurulmamış özellikleri yorumlanır. Bu testte bir puanlama yoktur. Kişinin vurguladığı konulara bakılarak yorum yapılabilir.

Mürekkep lekesi (Rorschach) testi : Okul öncesi çocukları için uygun değildir.

5-Değerlendirme Ölçeği : Bu bir kimsenin kişilik yapısı ve özellikleri hakkında bir ya da birkaç kişinin kanaat bildirmesi demektir. “Bu insanı nasıl bilirsiniz?” sorusunun cevaplandırılması bu yöntemin temelini oluşturmaktadır.

Herhangi bir kimseyi başkalarına tanıtmak (tavsiye etmek) için mektuplar ve yazılar da değerlendirme ölçeği sayılır. Güvenilir bir yöntem değildir.

Gözlem: Gittiğim Anaokulunda (Bilgi Kozası Anaokulu, Etiler)  çocukları tanımak için ders sırasında yaptıkları resimler inceleniyor (hangi organı büyük yapmışlar yada unutmuşlar, hangi renkleri kullanmışlar vb.) , oyun sırasında hangi karakteri oynadıkları ve nasıl davrandıkları gibi gün içindeki davranışları inceleniyor, çocuklara örnek bir durum anlatılıyor ve bu durumda karşılaştıkları sorunla nasıl başa çıkabilecekleri soruluyor ayrıca aileleriyle birlikte okulda yapılan etkinliklerde aileleriyle etkileşimleri gözleniyor ve bütün bunlar her günün sonunda öğretmenlerin kendilerine ait ajandalarına kaydediliyor.